Hanna schrijft over het doorzoeken van Mats’ spullen. Zij kan Mats’ plannen nog niet bevroeden.
Die ewige Wiederkehr besagt, daß Sie jede Entscheidung, die Sie treffen, für alle Ewigkeit zu treffen bereit sein müßten. Das gleiche gilt für jede unterlassene Tat, jeden totgeborenen Gedanken, jede gemiedene Wahl. Und alles ungelebte Leben wird ewig in Ihnen rumoren, ewig ungelebt. Und die nicht gehörte Stimme Ihres Gewissens wird Ihnen ewig kläglich rufen.
Nietzsche
Mats, toen je op die bewuste dag boven je tanden stond te poetsen en je klaarmaakte voor de allerlaatste dag op de universiteit, bekeek ik tegen mijn gewoonte in je spullen op je bureau. Jouw studie filosofie had niet mijn interesse en je filosofische discussies over keuzes, normen, waarden, vriendschap, waarheid verveelden mij. Op je bureau vond ik zo’n geel post-it met daarop de volgende tekst:
Spijtloos leven met Nietzsche
Spijt is een machteloos gevoel. Een leven vol spijt is voorkomen van wederkeer.
Je vertrok die dag voor je allerlaatste college. Zoals de laatste twee jaren heb ik je niet uitgezwaaid. Maar zoals zo vaak keek ik je vanachter het gordijn na. In het begin keek je nog verwachtend naar het raam waarachter ik je ooit uitzwaaide. Op een zeker moment deed je dat niet meer. Je pas en houding bleven verder onveranderd, tachtig stappen voordat je de Singel inliep en bossages je uit mijn beeld hielden.
Wat betekent precies voorkomen van wederkeer?
Die laatste dag liep je anders, kleinere passen, schouders gekromd en vlak voor de bocht keek je om. Dat je een rolkoffer bij je had, realiseerde ik me pas later.